Tegenwoordig is het moeilijk om een gezondheidsblad te lezen of een sportschool binnen te stappen zonder iets te horen over paleo- en ketogene diëten.
Veel mensen volgen deze diëten omdat ze willen afvallen of hun algehele gezondheid willen verbeteren. Maar aangezien beide diëten zo populair zijn, vraag je je misschien af hoe ze van elkaar verschillen.
Hier is een gedetailleerde vergelijking van het paleo- en keto-dieet, inclusief wat het beste voor je is.
Wat is het paleodieet?
Het paleodieet, ook wel het “holbewonersdieet” genoemd, is gebaseerd op het principe dat het voedsel dat beschikbaar was voor oermensen een optimale gezondheid bevordert.
Een van de fundamentele theorieën achter het paleodieet is dat moderne voedselsystemen, productie- en verwerkingstechnieken schadelijk zijn voor de menselijke gezondheid.
Dus als je je eetstijl aanpast om die van paleolithische jagers-verzamelaars na te bootsen, dan zal je de natuurlijke biologische functie van je lichaam beter ondersteunen en de spijsvertering en gezondheid verbeteren.
Paleo elimineert granen, peulvruchten, bewerkte suikers en de meeste zuivelbronnen.
De belangrijkste voedingsmiddelen die binnen het paleodieet zijn toegestaan, zijn onder meer:
- Vlees en vis
- Eieren
- Noten en zaden
- Fruit
- Groenten (behalve maïs, dat is een graan)
- Geselecteerde vetten en oliën, zoals MCT-olie, kokosolie, olijfolie, avocado-olie, reuzel, ghee, roomboter
- Minimaal bewerkte zoetstoffen, waaronder rauwe honing, ahornsiroop, kokossuiker, rauwe stevia
Voor de meesten gaat paleo over meer dan alleen een dieet.
Er is ook een sterke focus op levensstijlpraktijken, de milieu-impact van voedselkeuzes en het welzijn van het hele lichaam binnen het kader van de paleofilosofie.
Wat is het keto-dieet?
De meeste weefsels in het menselijk lichaam gebruiken bij voorkeur de glucose uit koolhydraten voor energie.
Ketose is de metabolische toestand waarin je lichaam calorieën uit vet gebruikt in plaats van koolhydraten om de energie te creëren die nodig is om zijn normale functies uit te voeren.
Het keto- of ketogene dieet heeft tot doel ketose te bereiken door de berekende aanpassing van voedingsmacronutriënten: koolhydraten, eiwitten en vetten.
De afbraak van macronutriënten in het keto-dieet ziet er ongeveer zo uit:
- Vetten: 65-90%
- Eiwit: 10-30%
- Koolhydraten: minder dan 5%
In vergelijking met een “standaard” dieet, is de verdeling van macronutriënten van het keto-dieet aanzienlijk verschoven ten gunste van vet, met matige eiwitten en zeer weinig koolhydraten.
Het doel van het bereiken van ketose met dit dieetplan is om de metabole afbraak van vet in het lichaam te bewerkstelligen. Het is dus absoluut noodzakelijk dat de inname van macronutriënten strikt wordt gecontroleerd, anders riskeert je je metabolisme uit ketose te gaan.
Een van de belangrijkste redenen dat het keto-dieet recentelijk populair is geworden, is vanwege het potentieel om je te helpen af te vallen en de bloedsuikerspiegel te stabiliseren.
Keto en paleo hebben veel gemeen
Hoewel ze verschillend zijn, delen paleo- en keto-diëten veel kenmerken. Hieronder staan enkele van de belangrijkste zaken die deze diëten gemeen hebben.
Keto en paleo leggen de nadruk op echt voedsel
In wezen zijn zowel paleo- als keto-dieetplannen bedoeld om te vertrouwen op bronnen van voedingsstoffen uit het echt, onbewerkt voedsel.
Echte voeding is voedsel dat een minimale hoeveelheid bewerking heeft ondergaan tegen de tijd dat het op je bord terechtkomt.
Zowel keto- als paleodiëten moedigen sterk aan om alle sterkbewerkte voedingsmiddelen te elimineren en ze te vervangen door echte voedingsmiddelen zoals verse groenten, vlees, vis en noten.
Dit is vooral duidelijk met de uitsluiting van bewerkte vetten, oliën en zoetstoffen in zowel paleo- als keto-boeken.
Keto en paleo elimineren granen en peulvruchten
Hoewel ze dat om verschillende redenen doen, ontmoedigen zowel paleo- als keto-diëten het eten van granen en peulvruchten.
Voor de paleo-volgers is deze eliminatie grotendeels gebaseerd op het feit dat granen en peulvruchten waarschijnlijk geen deel uitmaakten van vroege menselijke voeding en dat ze antinutriënten bevatten.
Antinutriënten zijn verbindingen, zoals lectines en fytaten, die in sommige plantaardige voedingsmiddelen voorkomen. Ze verstoren het vermogen van je lichaam om mineralen en voedingsstoffen te absorberen en kunnen spijsverteringsproblemen veroorzaken wanneer ze in grote hoeveelheden worden gegeten.
Aan de andere kant suggereert onderzoek dat er ook voordelen kunnen zijn aan het eten van voedsel met deze verbindingen.
Het keto-dieet elimineert ook granen en de meeste peulvruchten, maar dit komt voornamelijk door hun koolhydraatgehalte.
Granen en peulvruchten dragen een aanzienlijke hoeveelheid koolhydraten bij aan het dieet. Als je ze eet terwijl je het keto-dieet volgt, riskeer je uit ketose te raken.
Keto en paleo elimineren toegevoegde suikers
Keto- en paleodiëten ontmoedigen de inname van toegevoegde suikers sterk .
Voor beide dieetplannen valt dit grotendeels onder hun gedeelde boodschap om in het algemeen sterk bewerkte voedingsmiddelen te vermijden.
Paleo-volgers zijn echter wat flexibeler met deze regel, omdat ongeraffineerde suikerbronnen zoals honing en ahornsiroop nog steeds zijn toegestaan.
Keto daarentegen staat geen toegevoegde suikers toe, al dan niet geraffineerd, vanwege het hoge koolhydraatgehalte van deze voedingsmiddelen.
Keto en paleo benadrukken gezonde vetten
In overeenstemming met hun gedeelde doel om een optimale gezondheid te bereiken, moedigen zowel paleo- als keto-diëten de inname van ongeraffineerde, gezonde vetten aan.
Beide diëten bevelen ook matige hoeveelheden geselecteerde geraffineerde oliën aan, zoals olijf- en avocado-olie, evenals noten, zaden en vis. Van deze voedingsmiddelen is bekend dat ze de gezondheid van het hart ten goede komen vanwege hun gehalte aan meervoudig en enkelvoudig onverzadigd vet.
Beide diëten ontmoedigen ook het gebruik van sterk bewerkte vetten, zoals transvetten, die bij regelmatig gebruik schadelijk zijn voor de gezondheid.
Keto legt erg veel nadruk op vet in het algemeen, aangezien dit de hoeksteen van het hele dieet is. Paleo, hoewel niet per se een vetrijk dieet, gebruikt deze aanbeveling om de algehele gezondheid te ondersteunen.
Beide kunnen effectief zijn voor gewichtsverlies
Een van de belangrijkste redenen voor de populariteit van keto- en paleodiëten is het idee dat ze gewichtsverlies bevorderen.
Een kleine studie van postmenopauzale, zwaarlijvige vrouwen die het paleodieet volgden, toonde een gewichtsverlies van 9% na zes maanden en een verlies van 10,6% na 12 maanden. Er werd geen verdere significante verandering in gewicht gezien na 24 maanden.
Een overzicht van onderzoek naar koolhydraatarme, vetrijke diëten, zoals het ketogene dieet, gaf aan dat gewichtsverlies op korte termijn kan optreden bij het overschakelen naar deze eetstijl.
Dit kan zijn omdat een hoge vetinname meestal leidt tot een verminderde eetlust en minder calorieën. Het kan ook zijn dat het proces van ketose leidt tot een efficiëntere eliminatie van de vetopslag in het lichaam.
Paleo richt zich meer op ideologie, terwijl keto zich richt op macronutriënten
Een van de belangrijkste verschillen tussen het paleo- en keto-dieet is de ideologische boodschap, of het gebrek daaraan.
Het paleodieet legt een zware nadruk op levensstijlkeuzes die verder gaan dan alleen het dieet. Het moedigt expliciet een specifieke stijl van lichaamsbeweging en opmerkzaamheid aan bij dagelijkse activiteiten om het voedingspatroon te begeleiden.
Een van de pijlers van de paleo-levensstijl is om korte, intense periodes van lichaamsbeweging in je routine op te nemen. Aangenomen wordt dat deze stijl van fysieke activiteit de stress vermindert die gepaard kan gaan met langere trainingen.
Andere methoden om stress te verminderen die binnen het paleodieet worden aangemoedigd, zijn yoga en meditatie.
In combinatie met het dieet zijn deze levensstijlpraktijken bedoeld om het totale welzijn van je lichaam en geest te ondersteunen, wat leidt tot een betere algehele gezondheid.
Hoewel het paleodieet heel specifiek is, legt het helemaal geen nadruk op macronutriënten. Je mag zoveel eiwitten, vetten en koolhydraten eten als je wilt, op voorwaarde dat je ze hebt gekozen uit de vaste lijst met ’toegestane’ voedingsmiddelen.
Keto heeft daarentegen geen bijbehorende ideologie- of levensstijlcomponent. Hoewel het het kiezen van gezonde voedselbronnen aanmoedigt, ligt de belangrijkste focus op de distributie van macronutriënten.
Alle andere geïmplementeerde veranderingen in levensstijl naast het keto-dieet zijn aan het individu en maken geen deel uit van het dieet zelf.
Paleo kan rijk aan koolhydraten zijn
Hoewel paleo sommige koolhydraatbronnen beperkt, is het niet per se een koolhydraatarm dieet zoals keto dat is.
Omdat paleo geen nadruk legt op macronutriënten, kan je dieet theoretisch zeer veel koolhydraten bevatten, afhankelijk van welk voedsel je binnen de gespecificeerde voorwaarden eet.
Omdat granen, geraffineerde suikers en peulvruchten niet zijn toegestaan, zijn de koolhydraatbronnen in het paleodieet enigszins beperkt maar niet geëlimineerd. Paleo laat nog steeds koolhydraten toe uit groepen vol voedsel zoals fruit, groenten en ongeraffineerde zoetstoffen.
Omgekeerd beperkt het keto-dieet alle rijke bronnen van koolhydraten, inclusief zetmeelrijke groenten, de meeste fruitsoorten, granen, zoetstoffen en de meeste peulvruchten.
Vanwege het feit dat de totale inname van koolhydraten onder een bepaalde drempel moet blijven om ketose te behouden, passen veel koolhydraatrijke voedingsmiddelen, ongeacht hun bron, gewoon niet in een keto-dieet.
Keto staat zuivel en sommige sojaproducten toe
Keto staat het eten van veel zuivelproducten toe en moedigt het zelfs aan. Vetrijke zuivelproducten in de vorm van slagroom, boter en ongezoete volle yoghurt zijn de pijlers van veel ketogene dieetplannen.
Andere zuivelproducten, zoals ijs of melk, zijn verboden binnen het keto-dieet, maar dit komt vooral door hun lage vet-koolhydraatverhouding.
Sojaproducten zoals tofu, tempeh en sojabonen zijn toegestaan binnen het keto-dieet, zolang ze binnen de door hoeveelheid macronutriënten vallen. Sojamelk wordt echter meestal afgeraden.
Paleo daarentegen staat geen soja toe en beperkt bijna alle zuivelproducten.
Roomboter is het enige toegestane zuivelproduct in het paleodieet. Er is echter enige onenigheid binnen de paleogemeenschap over de vraag of deze toevoeging echt in overeenstemming is met de paleo-ideologie.
Bovendien staat paleo geen sojaproducten toe omdat ze in de categorie peulvruchten vallen.
Welk dieet is gezonder?
Zowel paleo- als keto-diëten kunnen gezonde opties zijn, afhankelijk van hoe ze worden geïmplementeerd en waarvoor ze worden gebruikt.
In een zij-aan-zij vergelijking is het keto-dieet voor de meeste mensen een gezondere optie.
Keto zorgt voor voldoende voedselkeuzes en genoeg opties voor het verkrijgen van het brede scala aan voedingsstoffen welke je lichaam dagelijks nodig heeft. Het beperkt producten hoog in koolhydraten welke een effect hebben op de bloedsuikerspiegel.
Een voordeel echter van de paleo-ideologie is dat het meer elementen binnen gezondheid adviseert, zoals beweging.
Conclusie
Het ketogeen dieet kenmerkt zich door een hoog vet- en zeer laag koolhydraatgehalte. Het kan effectief zijn voor gewichtsverlies en controle van de bloedsuikerspiegel.
Het paleodieet legt de nadruk op het eten van hele voedingsmiddelen waarvan werd gedacht dat ze beschikbaar waren voor mensen in het paleolithicum. Het moedigt ook lichaamsbeweging en andere welzijnspraktijken aan.
Beide diëten kunnen een positieve invloed hebben op uw gezondheid als ze op de juiste manier worden gepland.
Terwijl het keto-dieet wat gezonder is in de praktijk vergeleken met het paleodieet, is het vooral van belang een dieet te kiezen dat voor jou op de lange termijn werkt.